Historia bukietu ślubnego

Jest tak oczywistym elementem każdej ceremonii zaślubin, że chyba większość z nas nie zastanawia się nad jego historią i znaczeniem. A szkoda, bo bukiet ślubny może poszczycić się naprawdę ciekawym i bogatym życiorysem. Zgłębiając go, nie tylko wzbogacicie się o porcję nowej wiedzy, ale być może zyskacie moc inspiracji na własną uroczystość. Dlatego właśnie dziś postanowiliśmy Was zabrać w fascynującą podróż przez wieki, podczas której przyjrzymy się bacznie bukietom ślubnym. Jesteście gotowi? A zatem startujemy!

Dlaczego panna młoda powinna mieć bukiet ślubny?

Zanim jednak cofniemy się do minionych epok, zadamy Wam pytanie: Czy zastanawialiście się kiedyś, po co jest potrzebny pannie młodej bukiet? Pewnie pomyśleliście, że „do dekoracji”. I macie w tej kwestii rację. Dziś wiązanki ślubne służą przede wszystkim jako dopełnienie odświętnego stroju. Co oczywiście nie oznacza, że można traktować je po macoszemu. Wręcz przeciwnie – w końcu to bukiet ślubny jako pierwszy skupia na sobie wzrok gości. Dlatego powinien być dobrany naprawdę bardzo starannie. Pamiętajcie jednak, że przed wiekami wiązanka ślubna miała przynosić młodej parze szczęście i płodność. Wyglądała oczywiście zupełnie inaczej niż obecnie…

Dawno, dawno temu…

Czasy sięgania po kwiaty podczas ceremonii ślubnej sięgają starożytności. W Egipcie i Mezopotamii były one raczej przywilejem władców i zamożnej części społeczności. Co ciekawe, kwiatami dekorowano nie tylko kobiety, ale także mężczyzn. Były to głównie girlandy i wieńce nakładane na głowę, chociaż niektórzy badacze historii są niemal pewni, że ówczesne panny młode często trzymały w dłoniach „bukiety ślubne” złożone z kłosów zbóż i źdźbeł traw. Mówiąc o kulturze antycznej, nie sposób pominąć Grecję. To właśnie tutaj, obok wieńców i girland ślubnych, modne stały się maleńkie bukieciki złożone głównie z fiołków, gałązek oliwnych oraz róż. Te ostatnie kwiaty, obok mirtu, można było spotkać w wieńcach zakładanych na głowy przyszłych małżonków. Śladem Grecji poszedł starożytny Rzym z tą różnicą, że tutaj była o wiele lepsza dostępność kwiatów, co pozwoliło na wprowadzenie sporej różnorodności do girland i wieńców ślubnych. Ponadto dodawano do nich zioła. Florystyczne ozdoby na głowy nowożeńców były popularne również w kulturach pozaeuropejskich.

Ascetyczne średniowiecze – wieńce zamiast bukietów

Po upadku Rzymu nastała epoka średniowiecza. Określający ją ascetyzm sprawił, że kościół, w którym zawierano związki małżeńskie, w charakterze ozdoby ślubnej dopuszczał wyłącznie wieńce. Tworzone na bazie mirtu, ruty, rozmarynu oraz pojedynczych kwiatów, były symbolem czystości i niewinności. Innymi słowy – były zarezerwowane wyłącznie dla dziewic. Do ok. 1500 roku wieńce ślubne nosili również mężczyźni. Wraz z nastaniem renesansu powrócono do estetyki antycznej. Tym razem jednak dekoracje ślubne mogły zaprezentować się w bardziej okazałej, finezyjnej i zróżnicowanej formie. Niebagatelne znaczenie miał coraz większy wybór kwiatów. Rośliny były powszechnie uprawiane w pałacowych ogrodach. Wiele gatunków sprowadzano z innych kontynentów, co z kolei pozwoliło renesansowej florystyce odkrywać nowe możliwości. Chociaż oczywiście bukiety dla panny młodej były wówczas nieznane. Natomiast w okresie baroku nastała moda na tzw. korsarze, czyli niewielkie bukieciki umieszczane w wazonikach przyszywanych do sukien panien młodych. Jest bardzo prawdopodobne, że to właśnie one zapoczątkowały modę na ślubne wiązanki trzymane w dłoniach.

Pierwsze bukiety ślubne – dostępne wyłącznie dla zamożnych

Bukiety ślubne w postaci zbliżonej do tych, które znamy dziś, narodziły się w drugiej połowie XVIII wieku i oczywiście na początku były zarezerwowane wyłącznie dla władców i przedstawicieli szlachty. Tworzone z kwiatów na cienkich łodyżkach i wykończone kryzą z papieru czy koronek, wnosiły do uroczystości romantyczny akcent i podkreślały delikatność kobiecej natury. Niezamożni przedstawiciele społeczeństwa ograniczali się jedynie do maleńkich bukiecików przypinanych do klapy czy kołnierza. Wśród nich nadal dużą popularnością cieszyły się wieńce.

Kolorowe, różnorodne, pachnące – bukiety ślubne w XIX wieku

Prawdziwą rewolucją we florystyce okazał się jednak XIX wiek, który można uznać za oficjalny początek bukietów ślubnych trzymanych przez panny młode w dłoniach. W połowie stulecia wiązanki były wykonywane z kilku luźno związanych pędów kwiatowych ozdobionych wstążkami. Warto przy tym zaznaczyć, że ogromną wagę przywiązywano nie tylko do kolorystyki i tekstury kwiatów, ale do ich zapachu. Dlatego w modzie ślubnej zagościły: stefanotis, gardenia, tuberoza oraz pachnąca róża. XIX stulecie to także czas narodzin bukietu biedermeier, składającego się z jednego dużego kwiatu – zwykle róży, piwonii lub goździka otoczonego dookoła drobniejszymi roślinami. Kompozycja miała bardzo zwarty charakter i kształt kopuły. Aby móc osiągnąć taki efekt zarówno kwiaty, jak i zieleń nawijano na druty. Całość otaczano kryzą z koronki albo tkaniny – np. tiulu. Przeciwieństwem kompozycji biedermeier był bukiet makartowski, cechujący się wolną przestrzenią między kwiatami i w związku z tym wykorzystujący zieleń, trawy czy pióra. Zarówno pierwsza, jak i druga kompozycja nie była jednak popularna w stylistyce ślubnej.

Więcej znaczy lepiej – kaskadowe bukiety do ślubu

Pod koniec stulecia, w Anglii rozpowszechniły się z kolei kaskadowe bukiety ślubne. Ich główną częścią była kulista, luźno uformowana kompozycja, z której zwisały wstążki oraz tzw. „więzy miłości”, czyli miniaturowe bukieciki zawieszone na długich tasiemkach. Domyślacie się pewnie, że wiązanka kaskadowa była ciężka i niewygodna, chociaż oczywiście nie można było odmówić jej uroku. Z tego względu przetrwała aż do czasów I wojny światowej. Na początku XX wieku pojawił się także bukiet ślubny typu glamelia, tworzony z płatków kwiatów oraz nakładana na dłoń mufka, łącząca kunszt florystyczny oraz krawiecki.

Wiązanki ślubne w ubiegłym stuleciu – bogactwo form

W okresie wojennym i międzywojennym bukiety ślubne niemal odeszły w zapomnienie. Wpływ na to miała oczywiście sytuacja społeczna i trudność w dostępie do podstawowych artykułów, o kwiatach nie wspominając. Z tego względu w tym czasie stosowano niemal wyłącznie drobne kwiatowe przypinki do ubrań. Kiedy natomiast konflikt przeminął, bukiety ślubne powróciły w wielkim stylu. Zaraz po wojnie popularne stały się naręcza kwiatów. W latach 60. XX wieku powstawały natomiast jednostronne, barwne wiązanki, a dekadę później do głosu doszły bukiety ślubne w stylu formalno-linearnym oraz wegetatywnym. Zarówno pierwsze, jak i drugie wymagały od florystów ogromnego wyczucia estetyki oraz dużych umiejętności. Z kolei lata 80. ubiegłego stulecia przyniosły wachlarzowe wiązanki ślubne. Nastąpił też powrót do bukietów kaskadowych, które zapoczątkowały trwającą do dziś modę na kompozycje w formie odwróconej kropli, wodospadu czy szarfy.

Współczesne bukiety dla panny młodej – minimalistyczne czy z rozmachem?

Współczesne bukiety ślubne zaskakują różnorodnością, a czasem bardzo skomplikowaną formą. Duży wybór materiału kwiatowego pozwala florystom na realizację nawet bardzo odważnych projektów. Wielu z nich sięga po dodatkowe ozdoby – wstążki, koraliki, elementy z metalu czy innych surowców. Coraz większą popularność zdobywają też suszki. Zarówno suszone kwiaty, jak i suszone trawy pojawiają się w bukietach towarzyszącym uroczystości ślubnej zorganizowanej w stylu boho czy rustykalnym. W XXI wieku panny młode często oglądają się za siebie, wybierając bukiety, które były popularne w minionych epokach. Przykładem może być kompozycja biedermeier, która przeżywa obecnie swój renesans, chociaż oczywiście na przestrzeni wieków przeszła niemałą ewolucję.

Podobno kwiaty przynoszą szczęście. W przekonaniu tym chyba jest ziarno prawdy. Ich subtelny urok pozwala pannie młodej poczuć się w dniu ślubu jeszcze bardziej wyjątkowo. I uwierzyć, że oto rozpoczyna się nowy, fascynujący etap w życiu, w którym druga osoba będzie towarzyszyć jej na dobre i na… Jeszcze lepsze!